३ चैत्र २०८१, सोमबार | Mon Mar 17 2025

मौसम अपडेट

नेपाली पात्रो

विदेशी विनिमय दर अपडेट

राशिफल अपडेट

सुन चाँदी दर अपडेट

Title

पिएस्पी चाम्लिङ राईको पर्यावरणीय लघु कथा



खुपेन्द्रको बाजे, कनक बहादुरको बा हर्कमानले रोपेको झ्याम्म फराकिलो पिपलको रुखको सबसे आकर्षक डालीको झाडीभित्र हाम्रो सानो घर छ । घर सुन्दर छ ।

कथाको सुरुवात क्या सरल र सुन्दर छ हगी?

भर्खरै मेरी ओथारो बसेकी चरी, जस्लाई म मायाले जुरेली भन्छु, का लागी आहारा लिएर फर्किएको थिएँ । यो बेला उनीलाई पौष्टिक आहारा प्रसस्त चाहिन्छ । गोल गोल दुई गोलाबाट चाँडै हाम्रो दुई सन्तान यो आकासमा जन्मनेछ्न । म दंग छु, जुरेली दंग छे ।

म जब दिउँसो घर आईपुँगे, हाम्रो घरको ठिक तल तकरिवन १५ मिटर तल पिपलको फेदमुनी हर्कमानको चौतारीमा २०/२५ जना मनुवाहरु गनगन गरिरहेको पाएँ । म चकित परेँ । हुन त मनुवाहरुको गाँउको विच उभिएको यो पिपलको रुखमा दिनहुँ २०/२५ जना मानिस आतेजाते गरिरहन्छन, सियाँल ताप्छ्न, गफासफा गर्छ्न, कोहि फुस्स निदाउछ्न, कोहि घन्टौँ मुढाजस्तो अचल बसिरहन्छन, कोहि एक्लै बर्बराउछन त कोहि एक्लै धुरुधुरु रुन्छ्न । तर यतिका मनुवा एकसाथ भेला भएर यसरी चर्काचर्कि गरेको मैले पहिले कहिल्यै देखेको थिईन ।

“म यो पिपल ढाल्ने जोसुकै मुला होस, मुला काटेजस्तो काटिदिन्छु…” कनक बहादुर पुरै आवेसमा चिच्याई रहेका थिए ।

“कल्याङ कुलुङ, कल्याङ कुलुङ….” मतलव तत्पश्चात सवै सवैको एकैपटकको चिच्याहट यस्तै सुनेँ मैले ।

“विकास बिरोधी….” फलानो नम्बर १ उवाच ।

“याँ बाट रोट खन्दा तेरो बारी सवै घडेरी बन्छ त जाँठा विकास अवरोधी !”- फलानो नम्बर २ !

“मेरो बाउले रोपेको यो चिनो हो मुलाङ हो । यस्लाई डोजर लाउनु अगाडी मेरो छाँतीमा डोजर कुदाउनु” – कनक बहादुर वाणी !

“कल्याङ कुलुङ, कल्याङ कुलुङ….”

तकरिवन एक घण्टा पछि, …

“सब चुप ! सहमतिमा जाउँ दाजुभाईहरु हो… रोड त जसरी नि बनाउनै पर्छ, यति छोटो, डिपिआर समेत भएको अनि सवै बस्तीलाई समान फाईदा पुग्ने अर्को बिकल्प नै हुन सक्दैन… के भन्छौ ऐ खुपेन्द्र ?…” वडाध्यक्षको अन्तिम प्रवचन ।

“Something must be sacrificed to gain something daddy ! … हुन्दिनु न त सवैको भलाईको लागी । यो बुढो रुखको सट्टा अब विकासको नयाँ मार्गचित्र कोरौँ …” – स्नातकोत्तरधारी खुपेन्द्रको महाण वाणी ।

पररररररर ताली…

कनक बहादुर ट्वाँ….

ठाउँका ठाउँ माईन्यूट तयार, हस्ते संकलन र सहमती ।

अब कथाको अन्त्य यस्तो छ…

त्यस्पछी म उडेँ नयाँ उडानमा हामीलाई सुकुम्बासी बनाउने सहमतिको सिधै माथीबाट । यस्पटकको मेरो उडान जुरेलीको आहाराको खोजी थिएन । यस्पटकको मेरो उडान नयाँ घरको खोजीमा थियो, जहाँ मनुवाहरुको विकासका कारण मेरो घर नभत्कियोस ।

उड्नु अगाडी मैले जुरेलीलाई भनेको थिएँ, “जुरेली, म नयाँ घर खोजेर आउछु, हाम्रा अण्डाहरु छाडेर उड्न तयार भएर बस्नू !”

हsss… कथा समाप्त !

लेखक :- पिएस्पी चाम्लिङ राई दिप्रुङ चुइचुम्मा गाउँपालिकाको कार्यालयमा निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हुनुहुन्छ ।

प्रकाशित मिति : ८ जेष्ठ २०८१, मंगलबार ००:००  ११ : ५७ बजे